نزاع دولین- هارت؛ بازخوانی انتقادی روش استدلال اخلاقی در جرم‌انگاری رفتارهای جنسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری، گروه فلسفه حقوق، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بازخوانی انتقادی روش استدلال اخلاقی در جرم‌انگاری رفتارهای جنسی است. به باور پژوهش حاضر، سمت و سوی تحلیل سوژه مذکور، از جهت روش‌شناسی، عام بوده و قابل تبدیل به بحثی در فلسفه حقوق است و بدین وسیله می‌توان آن را به تمام نظام‌های حقوقی، ازجمله حقوق اسلامی، سرایت داد. در این راستا، پژوهش حاضر می‌کوشد تا ابتدا با معیار قرار دادن نزاع دولین- هارت و نگرش فایده‌گرا به عنوان ثابت منطقی، با رویکرد روش‌شناختی و بدون ورود به محتوای استدلال، به پیامدهای آن اشاره نماید. این پژوهش، مطالعه بنیادی در فلسفه حقوق کیفری، با بهره‌گیری از روش فیلسوفان تحلیلی است، از این‌رو اولویت جدی خود را به کاوش مفاهیم «گزاره‌ها» اختصاص داده و در مرحله دوم، فکت‌های حقوقی را بررسی کرده است. در نزاع هارت و دولین، برای نخستین بار، به جنبه‌های روش‌شناختی استدلال اخلاقی پرداخته شد. بحث از فضای صرفاً حقوقی خارج شد و در سطح فلسفه حقوق دنبال گردید. نتیجه تفکیک آن شد که اولاً، جایگاه استدلال اخلاقی در نظریه سیاسی لیبرال را مشخص کرد، و ثانیاً محصول آن را در جرم‌انگاری رفتار جنسی عیان ساخت. روش‌شناسی یادشده نشان داد که استدلال اخلاقی از سویی ریشه در نظریه اخلاقی در سطح فلسفه اخلاق و از سوی دیگر، ریشه در نظریه سیاسی دارد. تحولات اخیر هم در سطح نظریه اخلاقی در فلسفه اخلاق، و هم در سطح نظریه سیاسی سبب شد تا روش اقامه استدلال اخلاقی در حقوق کیفری نیز متحول شود و استدلال اخلاقی که تا گذشته از ورود به محتوای اخلاقی اجتناب می‌کرد و اساساً آن را غیرممکن می‌پنداشت، اینک ورود به محتوای اخلاقی را ضروری می‌داند و بر این باور است که جرم‌انگاری جز با این روش راه به جایی نخواهد برد. ثمره تعریف استدلال اخلاقی با رویکرد نوین، سزاگرایی در حوزه مجازات بوده و میان سزاگرایی و استدلال اخلاق به معنای نوین آن ملازمه برقرار است. در این میان، رویکردهای شریعت‌محور مانند فقه نیز با استدلال اخلاقی، قرابت بیشتری را می‌طلبد و می‌توان میان مدل استدلال‌ورزی فقهی و استدلال اخلاقی به روایت نوین آن، گفتگوی عمیق‌تری برقرار ساخت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Hart-Devlin Debate; Critical Review of the Moral Reasoning Method in the Criminalization of Sextual Behaviors

نویسنده [English]

  • Mohammad Hosseini
P.hD., Student, Department of Philosophy of Law, Baqir al-Olum University, Qom, Iran.
چکیده [English]

The purpose of the present research is to critically review the method of moral reasoning in criminalizing sextual behaviors. According to the research the direction of the aforementioned analysis in methodological aspect is general and can be converted to a debate not only in philosophy of law but also it can be generalized to all existing legal systems including Islamic law. In this regard, the research tries to point out its consequences by setting the criteria of Hart- Devlin debate and utilitarian attitude as a logical constant through a methodological approach and without any striking the point in content. The research is a fundamental study in criminal law philosophy, hiring the analytical philosophers’ method; therefore, has devoted the serious priority to exploring the concepts of “propositions” and then examined legal facts. In Hart-Devlin debate for the first time, methodological aspects of moral reasoning were discussed. The discussion left pure legal aspect aside and then followed the legal philosophy. The result of such division firstly, leaves a room for moral reasoning in liberal political theory, secondly reveals facts in criminalizing the sextual behavior. The aforementioned methodology indicates that the moral reasoning has rooted in moral theory at the level of moral philosophy and on the other side in political theory. Recent developments both at the level of moral theory esp. in sector of moral philosophy and political theory led to a change in the method of moral reasoning expression in criminal law; as well as “moral reasoning” used to avoid moral content previously and be considered impossible in practice , now on is viewed vital toward moral content; as a matter of the fact that criminalization only is possible through this way. The result of the moral reasoning definition regarding the new approach is called punitiveness in punishment enforcement law; and make a new relationship between punitiveness and moral reasoning meaningfully. In the meantime, Sharia- oriented approaches like jurisprudence requires more affinity with moral reasoning therefore it can be established a deep discourse between the jurisprudential reasoning and moral one o the basis of new account.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Utilitarianism
  • Critical ethics
  • Homosexuality
  • Moral reasoning
  • Hart-Devlin Debate
  • Criminalizing sextual behaviors
آلتمن، اندرو (1385). درآمدی بر فلسفه حقوق. ترجمه بهروز جندقی. قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
سندل، مایکل (1374). لیبرالیسم و منتقدان آن. ترجمه احمد تدین. انتشارات علمی فرهنگی.
صابری، علی (1393). قرائت‌های معاصر از سزاگرایی. مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، 1(1)، ص145-164.
موراوتز، توماس (1387). فلسفه حقوق. ترجمه بهروز جندقی. قم: نشر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
Bentham, J. (1843). The Works of Jeremy Bentham. (Vol.1). J. Bowring(ed.). Edinburgh: William Tait.
Burt, R.A. (2004). Moral Offenses and Same Sex Relations: Revisiting the Hart-Devlin Debate. Faculty Scholarship Series.
Cohen, D. (1994). Law, Sexuality, and Society. Cambridge: University Press.
Devlin, L.P. (1959). The Enforcement of Morals. Maccabaean lecture in Jurisprudence.
Feinberg, J. (1986). Harm to Self. Vol. 3. Oxford University Press.
Gordon, W. (1969). Dialogue. Cambridge Journals, Vol. 8, p. 321-323.
Hart, H.L.A. (1968). Law, Liberty, and Morality. Oxford Paperbacks.
Hughes, G. (1962). Morals and the Criminal Law. Yale Law Journal, 71(4), p. 662-683.
Kant, I. (1999). Metaphysical Elements of Justice. Translated by J. Ladd. Indianapolis, Hackett Publishing Company.
Miller, W. (2010). Conservatism and the Devlin-Hart Debate. International Journal of Politics and Good Governance, 1(1), p1-20.
Moor, M. (1989). Sandelian Antiliberalism. California Law Review, 77(3).
Moor, M. (2010). Placing Blame: A Theory of the Criminal Law. Oxford University Press.
Sandel, M.J. (1989). Moral Argument and Liberal Toleration: Abortion and Homosexuality. California Law Review, 77(3).
Stephen, J.F. (1874). Liberty, equality, fraternity. London.
Stuart, M.J. (2009). On Liberty. The floating press.
Stuart, M.J. (2009). Utilitarianism. The floating press.
Wolfenden Report (1957). Report of the Committee on Homosexual Offences and Prostitution. Cmnd 247. London: HMSO.